Celem strategicznym NPZ jest zwiększenie liczby lat przeżytych w zdrowiu oraz zmniejszenie społecznych nierówności w zdrowiu. Cele operacyjne NPZ obejmują między innymi promocję zdrowia psychicznego.
W 2021 r., od początku funkcjonowania NPZ na lata 2021-2025, dla ośrodków kuratorskich-funkcjonujących przy sądach rejonowych otwartych placówek resocjalizacyjnych dla nieletnich, Ministerstwo Sprawiedliwości pozyskało dodatkowe środki na realizację celu operacyjnego NPZ Nr 3: Promocja zdrowia psychicznego - zadanie Nr 1. Realizacja projektów i programów edukacyjnych, wychowawczych, oraz profilaktycznych opartych na podstawach naukowych, w tym programów profilaktyki uniwersalnej, wskazującej i selektywnej.
Środki te pozwalają sądom rejonowym, przy współpracy z kierownikami ośrodków kuratorskich, zgodnie z opracowaną wcześniej analizą potrzeb merytorycznych ośrodka, zapraszać do współpracy specjalistyczne podmioty zajmujące się szerokorozumianą edukacją i profilaktyką. Działania takie mają na celu wzbogacanie oferty programowej w ośrodkach kuratorskich przez projekty specjalistycznych podmiotów oferujących zajęcia na odpowiednim poziomie merytorycznym, zgodnie z merytorycznym/tematycznym ich zapotrzebowaniem.
Ważne informacje oraz możliwe formy działań na rzecz prewencji samobójstw w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025:
Statystyki problemu samobójstw w Polsce (https://statystyka.policja.pl/st/wybrane- statystyki/zamachy-samobojcze/63803,Zamachy-samobojcze-od-2017-roku.html) , z których wynika, że:
- w 2022 r. w Polsce śmiercią samobójczą zginęło 5108 osób, a liczba prób samobójczych wynosiła 14520, w 2023 r. w Polsce śmiercią samobójczą zginęło 5233 osób, a liczba prób samobójczych wynosiła 15133,
- nastąpił bardzo niepokojący wzrost zachowań samobójczych (próby samobójcze) wśród dzieci i młodzieży (do 18 r. ż.): 2021 r. - 1496; 2022 r. - 2093; 2023 r. - 2139.
Dzień 10 września - Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom. Dzień ten ustanowiony został w 2003 r. przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Zapobiegania Samobójstwom (IASP) https://www.iasp.info/ w celu zwrócenia uwagi na problem samobójstw i promowania działań na rzecz jego zapobiegania.
Najważniejsze instytucje zajmujące się bezpośrednim niesieniem pomocy w sprawie problematyki samobójstw:
- Telefony zaufania:
800-702-222- Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym,
800-121-212- Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka,
800-120-002 - Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie „Niebieska Linia",
116 111- Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży,
116 123 - Kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych,
112 - Telefon alarmowy w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia,
- Ośrodki Interwencji Kryzysowej
- Poradnie Zdrowia Psychicznego
- Centra Zdrowia Psychicznego
Ważne organizacje i inicjatywy działające na rzecz pomocy w problematyce samobójstw:
https://zapobiegajmysamoboistwom.pl/ - Program Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym,
Polskie Towarzystwo Suicydologiczne www.suicydologia.org i stworzona strona pn. „Życie warte jest rozmowy": https://zwjr.pl/
https://wyleczdepresje.pl/ - strona internetowa kampanii „Depresja. Rozumiesz - Pomagasz"